Kiedy mówimy o przemocy w związku, stereotypowo jako pierwsze pojawia się skojarzenie agresora i ofiary dręczonej fizycznie. Być może czytelnicy pamiętają jeszcze kampanie społeczne sprzed lat. Wielkie billboardy w centrach miast, a na nich twarz pobitej kobiety. I wielki podpis: „Bo zupa była za słona”.

Tekst: Anna Ceranek-Dadas

Zdjęcie: pixabay.com

Od czasu ówczesnych kampanii przeprowadzone badania i obecny stan wiedzy wyraźnie wskazują na fakt, że kiedyś w debacie publicznej mniej akcentowane były inne od fizycznych formy przemocy, a więc na przykład jej emocjonalne czy seksualne przejawy. Tymczasem od kilku lat są one coraz bardziej powszechne. Niemniej, przemoc może być ledwie zauważalna, czy wręcz nieuświadamiana przez ofiarę i jej otoczenie. Bywa, że sytuacja przemocowa z pozoru wygląda na akceptowalną społecznie, jednak przy głębszej analizie może okazać się nadużyciem. W artykule tym pragnę wskazać na coraz większy odsetek występowania przemocy w społeczeństwie w ogóle, w tym przemocy w związkach. Zadaję także pytanie, czy społeczeństwo polskie rzeczywiście podąża w kierunku zauważalnego już paradoksu równości w skandynawskich krajach, mimo którego niepokojąco rosną np. wskaźniki przemocy wobec kobiet?

W pracy terapeutycznej oraz prowadzonych mediacjach dla par coraz częściej spotykam się z problemem przemocowych związków. Jak wspomniałam jednak, ostatnimi czasy to nie przemoc fizyczna jest tu wiodąca. O ile bowiem fizyczny rodzaj przemocy w rodzinach statystycznie odnotowywany jest coraz rzadziej lub też rzadziej w ogóle jest zgłaszany odpowiednim organom, o tyle wydaje się, że zastępowany jest on bardziej wyrafinowanymi rodzajami przemocy psychicznej. W porównaniu z rokiem 2018 z 88133 zanotowanych przypadków przemocy, w 2022 liczba ta oficjalnie spadła do 61645.

Nadal najczęściej ofiarami przemocy bywają kobiety, choć to oczywiście nie reguła. Do powyższych danych statystycznych możemy dodać niewątpliwie ukrytą liczbę nadużyć. Czyli te zatajane przed otoczeniem oraz niezgłaszane odpowiednim służbom, co wraz z brakiem reakcji i cichym przyzwoleniem otoczenia. Może tworzyć całkiem spory obszar niezdiagnozowanych przypadków przemocy. Jakie formy przemocy sprawca może łatwiej ukryć przed otoczeniem, aby uniknąć ewentualnej odpowiedzialności karnej?

Przemoc w związku – różne rodzaje

Odnosząc się do strony poświęconej wsparciu dla ofiar przemocy – Niebieska linia, wyróżniamy poniższe jej rodzaje:

Fizyczna – ma ona miejsce w sytuacji naruszania nietykalności fizycznej. Przemoc fizyczna jest intencjonalnym zachowaniem powodującym uszkodzenie ciała lub niosącym takie ryzyko.

Psychiczna – polega na naruszeniu godności osobistej. Przemoc psychiczna zawiera przymus i groźby np. obrażanie, wyzywanie, osądzanie, ocenianie, krytykowanie, straszenie, szantażowanie, grożenie, nieliczenie się z uczuciami, krzyczenie, oskarżanie, obwinianie, oczernianie, krzywdzenie zwierząt, czytanie osobistej korespondencji, ujawnianie tajemnic, sekretów, wyśmiewanie, lekceważenie, wymuszanie posłuszeństwa, podważanie rzeczywistości.

Seksualna – to naruszenie intymności i polega na zmuszaniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli, kontynuowaniu aktywności seksualnej, gdy osoba nie jest w pełni świadoma, bez pytania jej o zgodę lub gdy na skutek zaistniałych warunków obawia się odmówić. Przymus może polegać na bezpośrednim użyciu siły lub na emocjonalnym szantażu, np. wymuszanie pożycia, niechciany dotyk, gwałt, zmuszanie do niechcianych praktyk seksualnych, nieliczenie się z życzeniami partnerki/partnera, komentowanie szczegółów anatomicznych, ocenianie sprawności seksualnej, wyglądu.

Cały artykuł przeczytasz w najnowszy wydaniu Mojej Harmonii Życia. 

Kliknij w obrazek i pobierz numer za darmo!