W kuchni niezastąpiony, szczególnie zimą. W medycynie ludowej zalecany przy przeziębieniach jako środek rozgrzewający, a także w stanach zapalnych oraz bólach mięśni i stawów. Przypisuje mu się też działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, odchudzające i pobudzające zmysły. Dla naukowców cynamon wciąż pozostaje nieco zagadkowy – badania nad nim trwają i przynoszą zaskakujące rezultaty.

Jedną z najpopularniejszych przypraw otrzymuje się głównie z wysuszonej kory najbardziej cenionego  cynamonowca cejlońskiego oraz kilku innych gatunków tego rodzaju (m.in. cynamonowca wonnego, z którego pozyskuje się kasję). Wszystkie części rośliny wydają charakterystyczną korzenną woń. W celu uzyskania wartościowego produktu do zastosowań kulinarnych, wiosną i jesienią ścina się młode pędy. Następnie poddaje się korę krótkiemu procesowi fermentacji i suszy na słońcu.

Sucha kora zwija się w charakterystyczne rurki (oba brzegi podwijają się do wewnątrz), które tnie się na kawałki. Kora zawiera olejek cynamonowy, którego podstawowym składnikiem jest aldehyd cynamonowy. Przyprawa ma rdzawy kolor i silny słodkawo-korzenny aromat oraz lekko piekący smak. Proszek pozyskiwany z cynamonowca kasji ma mniej przyjemny i ostrzejszy smak oraz ciemniejszą barwę.

W polskiej kuchni cynamon kojarzy się głównie z deserami i napojami. Dodawany jest do ryżu na mleku, szarlotki, kawy, herbaty, kompotów i grzanego wina, stanowi też główny składnik przyprawy korzennej. W kuchni orientalnej używany jest często do dań mięsnych i warzywnych. Mielony cynamon stanowi ważny składnik indyjskiej mieszanki przyprawowej garam masala, znajduje się także w składzie curry.

Szczypta historii

Cynamon należy do najstarszych przypraw wymienionych w źródłach. Wspominają o nim Biblia oraz egipskie papirusy. W Chinach datowana na ok. 2800 p.n.e. „Księga ziół Shennonga”, znana obecnie tylko dzięki późniejszym opracowaniom, przypisuje legendarnemu cesarzowi odkrycie wielu roślin leczniczych, m.in. cynamonu. W starożytnym Egipcie kora cynamonowca była bardzo cennym surowcem, wykorzystywano ją jako lekarstwo oraz składnik środka do balsamowania zwłok. Poza tym starożytni w celu pobudzenia zmysłów zalecali nie tylko samą przyprawę, lecz także olejek cynamonowy.

W czasach, gdy cejloński cynamon był na wagę złota, próbowano go zastępować w handlu chińskim odpowiednikiem – kasją. W XIII i XIV w. monopol na cynamon mieli Wenecjanie, którzy byli śródziemnomorską potęgą handlową do czasu, aż Vasco da Gama odkrył drogę morską do Indii. Portugalczycy bez skrupułów pokonali jednak konkurencję i wysłali do Europy przeszło 100 t cennej przyprawy. Wkrótce cynamonem zainteresowali się Holendrzy i wywalczyli koncesję na wyłączny handel tym produktem. Z czasem okazało się, że powiodła im się próba uprawy drzew cynamonowych (XVII w.) na Cejlonie. Co z jednej strony doprowadziło do nadprodukcji i palenia nadmiaru kory, z drugiej zaś uczyniło przyprawę bardziej dostępną. Kiedy w XVIII w. do gry o cynamon włączyli się Anglicy, plantacje zaczęły powstawać także poza Cejlonem.

Co może cynamon?

O korzystnym wpływie cynamonu na zdrowie wiadomo coraz więcej, wciąż jednak nie są do końca znane mechanizmy, które o tym decydują. Jak wynika z badań opublikowanych w „Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics” codzienne dodawanie do potraw niewielkiej ilości cynamonu może pomóc obniżyć poziom cukru we krwi, zmniejszając tym samym ryzyko rozwoju cukrzycy.

Z kolei „Scientific Reports” podaje, że cynamon redukuje ilość dwutlenku węgla wydzielającego się podczas trawienia, dzięki czemu schładza żołądek i zmniejsza uczucie ciężkości po posiłku.

Aldehyd cynamonowy, związek chemiczny, który nadaje przyprawie charakterystyczny smak i zapach, wymieniany jest też w kontekście potencjalnego działania antynowotworowego, szczególnie w zapobieganiu raka jelita grubego. Obiecujące wydają się również rezultaty badań nad takimi właściwościami cynamonu, jak poprawianie pamięci i koncentracji oraz hamowanie rozwoju chorób układu nerwowego.

Szczypta przyprawy nie zaszkodzi, naukowcy zalecają jednak ostrożność osobom z chorobami wrzodowymi i skłonnościami do krwotoków, a także alergikom, małym dzieciom oraz kobietom w ciąży. Warto też zwrócić uwagę na pochodzenie cynamonu – kasja zawiera najwięcej kumaryny, związku, który w nadmiarze może mieć działanie uszkadzające wątrobę.

Więcej przeczytasz w „Mojej Harmonii Życia”. 

Elektroniczna wersja magazynu do pobrania tutaj.

Znajdziesz nas również w Salonach Empik, punktach Ruch, Inmedio, Relay.

Możesz też zamówić prenumeratę. Sprawdź tutaj.