04.04 2019
Niedoceniany krzem nie tylko dla sportowców
Wiemy, że wapń jest ważny dla zdrowych kości, niedobór witaminy D skutkuje krzywicą, niska podaż magnezu i potasu negatywnie wpływa na kondycję mięśni, a dieta uboga w witaminę C nie sprzyja odporności. Ale krzemowi w powszechnej świadomości nie przypisuje się wiodących funkcji w zachowaniu zdrowia. Tymczasem badania wskazują, że składnik ten był przez lata niedoceniany.
Tekst: Beata Woźniak
Zdjęcie: pixabay.com
Tkankowy niezbędnik
Krzem (Si) to składnik mineralny niezbędny do syntezy niezwykle ważnych białek: kolagenu (stanowi 25 proc. całości budowy białkowej naszego organizmu) i elastyny, które tworzą tkankę łączną. Stymuluje ponadto produkcję kwasu hialuronowego, czyli związku, który wiąże wodę w skórze.
Z tych powodów krzem ma istotne znaczenie dla budowy chrząstki stawowej, tkanki kostnej, więzadeł, ścięgien, naczyń krwionośnych, tkanki płucnej i innych tkanek organizmu. Odpowiada też za prawidłową elastyczność i jędrność skóry oraz kondycję włosów i paznokci. Dzięki temu, że zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych, ma znaczenie w prewencji chorób sercowo-naczyniowych, szczególnie miażdżycy (przed pojawieniem się miażdżycy występuje spadek stężenia krzemu). Bardzo ważna dla zdrowia jest również zdolność krzemu do usuwania z komórek różnego rodzaju toksyn, w połączeniu z działaniem wzmacniającym odporność organizmu.
Na urazy i zwyrodnienia
Grupą, która szczególnie powinna wziąć pod lupę krzem i jego działanie są sportowcy, zwłaszcza uprawiający dyscypliny obciążające układ kostno-stawowy. Wykazano, że regeneracja po kontuzji przebiegała o wiele szybciej, jeśli dieta wzbogacona została w związki krzemu. W przypadku aktywnych sportowo dzieci i młodzieży profilaktyczna suplementacja mogłaby wpływać korzystnie na rozwój i odporność młodego organizmu, ale też zmniejszyć ryzyko problemów spowodowanych intensywnymi treningami i kontuzjami.
Nie bez znaczenia jest także pozytywny wpływ na układ nerwowy – lepsza koncentracja, zdrowy sen i łatwiejsza regeneracja po okresie zawodów to kolejne czynniki przemawiające za analizą odpowiedniej zawartości krzemu w diecie.
Ale nie tylko ludzie uprawiający sport powinni pomyśleć o właściwiej podaży krzemu. Jeśli brakuje tego składnika, a co za tym idzie kolagenu, wszystkie elementy układu ruchu łatwiej mogą ulec zwyrodnieniom lub przedwczesnemu starzeniu.
Już ok. 45-50 roku życia u wielu osób pojawiają się problemy, w pierwszej kolejności dotyczące stawów podtrzymujących ciało, czyli kręgosłupa, bioder, kolan i stóp. Jeśli zanika chrząstka stawowa, dochodzi do odsłonięcia powierzchni kostnych, ocierania o siebie i postępujących zniekształceń. Badania nad właściwościami krzemu pokazały korzystne działanie w leczeniu m.in. osteoporozy, gdzie potwierdzono spowolnienie objawów choroby.
Kiedy brakuje krzemu
Nasze zapotrzebowanie na krzem wynosi od 20 do 50 mg na dobę. Znany jest jego dobroczynny wpływ na kondycję skóry, włosów i paznokci i to właśnie ze strony tych miejsc spodziewać się można pierwszych sygnałów o niedoborach. O wiele wrażliwsze stają się też błony śluzowe – dotyczy to jelit, oczu, nosa, gardła i żołądka. Ale jako budulec tkanki łącznej, krzem występuje niemal w każdym narządzie organizmu, dlatego objawy mogą być różne i niełatwe do zaklasyfikowania (np. kruchość naczyń krwionośnych, pajączki i zaczerwienienia na skórze, żylaki, zmiany miażdżycowe, osteoporoza, obniżenie nastroju, osłabienie odporności, problemy skórne).
Najlepsze źródła krzemu? To z jednej strony zioła (skrzyp polny, kozieradka, pokrzywa, rdest), z drugiej wody lecznicze lub wysoko zmineralizowane z dużą zawartością krzemionki. Można go znaleźć również w kaszy gryczanej, brązowym ryżu, otrębach, rzodkiewce, a także w rybach, owocach morza i glonach. Jeśli potrzebna jest suplementacja, można rozważyć przyjmowanie krzemu organicznego w płynie (nieutleniona i rozpuszczalna w wodzie postać krzemu podstawowego), który jest wysoce przyswajalny przez organizm.
REKLAMA
[recent_posts category=”all”]