Nawet krótkie, regularne sesje gier planszowych opartych na liczbach mogą pozytywnie wpłynąć na podstawowe i złożone kompetencje matematyczne dzieci w wieku od trzech do dziewięciu lat. Do takiego wniosku doszli naukowcy z Chile. Ich zdaniem wprowadzenie do programów nauczania gier stworzonych przez specjalistów od edukacji mogłoby pomóc w osiągnięciu celów szkolnych w różnych dziedzinach.

Badanie, którego wyniki zostały opublikowane w „Early Years”, zostało oparte na metaanalizie opublikowanych od 2000 roku artykułów naukowych poświęconych wpływowi gier planszowych na umiejętności matematyczne dzieci.

– Chcieliśmy zebrać informacje o grach planszowych, które zostały przetestowane w warunkach szkolnych z udziałem uczniów w wieku przedszkolnym, pierwszoklasistów itd., zgodnie z kryteriami naukowymi, czyli minimalnymi standardami pozwalającymi na wykorzystanie tych gier w różnych kontekstach. Wbrew oczekiwaniom naszego zespołu znaleźliśmy zaledwie 19 artykułów na ten temat i wszystkie dotyczyły matematyki – mówi agencji Newseria Innowacje Jaime Balladares, psycholog edukacji z Wydziału Edukacji Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Santiago w Chile. – Okazało się, że granie przez 15–20 min raz lub dwa razy w tygodniu pomagało dzieciom w przyswojeniu różnych umiejętności matematycznych.

Sesje gier, w których uczestniczyły dzieci, odbywały się pod okiem nauczycieli, rodziców lub terapeutów. Niektóre z analizowanych artykułów naukowych dotyczyły uczestników, którzy zostali przydzieleni do gier planszowych z liczbami i do tych niewymagających umiejętności liczenia. Inne badania objęły wyłącznie dzieci, które brały udział w różnego rodzaju planszowych grach liczbowych. Wszyscy uczestnicy badań byli oceniani pod kątem osiągnięć matematycznych przed sesjami interwencyjnymi i po nich, a ich sukcesy oceniano w czterech kategoriach. Wyniki zostały podzielone na następujące umiejętności: podstawowe kompetencje liczbowe, podstawowe rozumienie liczb, pogłębione rozumienie liczb i zainteresowanie matematyką.

W przypadku ponad połowy analizowanych zadań stwierdzono znaczną poprawę umiejętności matematycznych dzieci. Gdy porównano grupę interwencyjną i kontrolną, istotne różnice pojawiły się w blisko jednej trzeciej przypadków.

– Rezultaty są bardzo dobre, pomimo że czas poświęcany na granie był bardzo krótki. Ważnym wnioskiem jest to, że nie powinniśmy uważać gier i nauki za przeciwieństwa, ponieważ grając w grę planszową, można jednocześnie bawić się i uczyć. Na podstawie naszego badania można rekomendować placówkom edukacyjnym korzystanie z gier – mówi Jaime Balladares.

Jak podkreśla naukowiec, korzystanie z gier planszowych może wpłynąć nie tylko na rozwój podstawowych i złożonych umiejętności matematycznych. Odpowiednio dostosowane mogłyby uwzględniać rozmaite cele nauczania, związane z różnymi dziedzinami.

– Dla nas, jako zespołu, bardzo ważne jest to, że jeśli mamy wprowadzić gry na poziomie szkolnym, powinno się to odbywać na podstawie kryteriów naukowych. Należy stworzyć nową dyscyplinę, w ramach której specjaliści w dziedzinie edukacji lub osoby zajmujące się i związane z nauczaniem mogłyby współpracować z projektantami. Tak opracowane gry będzie można wykorzystać w klasie co najmniej do krótkich rozgrywek każdego dnia. Pomogłoby to osiągać określone cele kształcenia – wyjaśnia psycholog edukacji z Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Chile.

Mimo wyraźnych korzyści ze stosowania gier w procesie edukacji naukowcy nie spotkali się z wieloma takimi przykładami w szkołach.

– Kiedy dzieci korzystają z gier planszowych podczas zajęć edukacyjnych, ma to bardzo dobry wpływ na ich nastawienie. Stwierdziliśmy także, że za pomocą gier nauczyciel przekazuje uczniom bardzo bogaty zasób słownictwa. Gry mogą więc być użyteczne na dwa sposoby, nie tylko dla uczniów, ale także dla nauczycieli. Oczekiwaliśmy, że znajdziemy wiele zajęć opartych na grach, ponieważ zgodnie z polityką publiczną zawsze podkreśla się znaczenie gier i zwraca uwagę na rozwijanie umiejętności za ich pośrednictwem, jednak rzadko ma to przełożenie na konkretne działania w środowisku szkolnym – podkreśla Jaime Balladares.

Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Empik podczas Festiwalu Gier Planszowych, planszówki wciąż są jedną z ulubionych form spędzania przez Polaków czasu wolnego. Niemal połowa ankietowanych gra w nie minimum raz w miesiącu, a co 10. badany – nawet kilka razy w tygodniu. Aż 64 proc. osób najczęściej gra wspólnie z rodziną.

Źródło: Newseria