Medycyna chińska – coraz częściej słyszymy to hasło. Pojawia się w różnych tematach i sytuacjach. Dla  większości z nas jest jedynie modnym określeniem odmiennego spojrzenia na człowieka oraz jego zdrowie. Za hasłem tym jednak stoi ponad 2000 letnia tradycja i wiedza. W wielu wypadkach  bardzo podobna do naszej, różniąca się jednak podejściem do tematu zdrowia, które wolę nazwać dobrostanem. Ta ponadczasowa wiedza obejmuje wszystkie aspekty naszego życia, od podstawowej konstytucji fizycznej, przez, emocje, uczucia, kolory, dźwięki, smaki, zapachy.

Opisuje nas i  nasze życie prostymi schematami, które przemawiają do  wyobraźni i pozwalają zobaczyć piękno oraz logikę naszego isnienia,(a raczej współistnienia ) z naturą, która nas otacza, równocześnie tworząc z nami jedną całość.

To wielka sztuka, sprawy skomplikowane i złożone przekazywać prosto, zrozumiale. Jestem od wielu lat zafascynowana tym tematem, ciągle widząc ogrom wiedzy do odkrycia.

Pokażę dzisiaj pierwszy podstawowy podział. Mówi on, że nasz świat opisuje pięknie Pięć Elementów, które  ułożone są w koło zmiennych pór roku. Tak jak zmienne jest nasze życie, na które te właśnie pory roku mają wielki wpływ.

Wiedza o specyfice każdej pory roku, a także o jakościach każdej z nich daje nam możliwość przygotowania się do danego sezonu i w ten sposób zapobiec wpływom wywołującym choroby każdej z pór roku czyli: wiosną -Wiatru, latem -Gorąca, jesienią -Suchości, zimą -Zimna.

Teoria pięciu przemian powstała w IV wieku p.n.e. Wiąże ona wszelkie zjawiska duchowe, emocjonalne, materialne i energetyczne istniejące we wszechświecie z pięcioma podstawowymi przemianami  (drzewa, ognia, ziemi, metalu, wody)

Wiosna – Drzewo, Lato – Ogień, Późne Lato – Ziemia, Jesień – Metal, Zima – Woda

Przemiany te nie istnieją w oderwaniu, ale wpływają na siebie poprzez ciągłą interakcję.

I tak,  WODA “karmi” drzewo, powoduje, że ono rośnie. DRZEWO “odżywia” OGIEŃ, zamienia się w popiół, użyźniając tym ZIEMIĘ. ZIEMIA daje minerały (METAL), które z kolei oddają swoje pierwiastki WODZIE je  obmywającej. W ten sposób koło się zamyka  nigdy nie zatrzymują swojego biegu.

Natura wyznacza rytm, którego powinniśmy się trzymać. Wiosną odradzamy się razem z przyrodą. Lato to czas słodkich szaleństw i wzmożonej aktywności. Na przełomie lata i jesieni dojrzała przyroda sprzyja zadumie i równowadze, jesień to czas gromadzenia energii i przygotowania się do zimy, która jest porą odpoczynku w przyrodzie i okresem większego wytchnienia dla nas.

Podczas kolejnych pór roku  energia szczególnie wzmacnia poszczególne organy.

Wiosna -przemiana Drzewa – energia szczególnie zasila wątrobę i woreczek żółciowy

Lato – przemiana Ognia – serce i jelito cienkie

Późne Lato – przemiana Ziemi – śledziona, trzustka, żołądek

Jesień – przemiana Metalu – płuca i jelito grube

Zima – przemiana Wody – nerki i pęcherz moczowy

Kiedy nasz organizm z jakiegoś powodu nie jest w równowadze, wówczas możemy zaobserwować nasilenie dolegliwość organu związanego z daną porą roku. Na przykład wiosną wątroby, jesienią płuc lub jelit, zimą nerek itd.

Wykorzystując  już te proste zależności wiemy, że najlepiej jest oczyszczać organizm z toksyn wiosną kiedy energia wątroby jest w maksimum. Lato to ogień, gorąco –  serce powinno być pod szczególną ochroną. Jesienią mogą pojawić się kaszel, duszności, chrypki. Jeżeli z jakiegoś powodu szczególnie nie lubimy np. zimy przyjrzyjmy się szczególnie nerkom.

Wiedza nawet ta prosta i podstawowa pozwoli nam obserwować swój organizm, zwracać uwagę na jego delikatne sygnały wskazujące na zakłócenie równowagi. Na tym etapie jest bardzo łatwo przeciwdziałać i doprowadzić nasze ciało do zdrowia czyli równowagi, homeostazy.

Z każdą  przemianą-narządem powiązany jest także jakiś organ zmysłu:

z drewnem ( wątrobą ) – oczy, wzrok

z ogniem ( sercem ) – mózg,świadomość, mowa

z ziemią(śledzioną) -język, smak

z metalem (płuca )-nos, węch, skóra, dotyk

z wodą (nerki)-uszy, słuch

W diagram obiegu pór roku,nazywany w medycynie chińskiej Teorią Pięciu Elementów,można wpisać wszystkie zjawiska naszego życia. Podobnie jest z emocjami.

Pięć Emocji ściśle  wiąże się z Pięcioma Przemianami. Nadmiar emocji zakłóca równowagę.

Drzewo -złość, gniew – uszkadzają zwłaszcza Wątrobę

Ogień -radość, ekscytacja -Serce,

Ziemia-  Zamyślenie, zamartwianie się -Śledzionę,

Metal – smutek, żal- Płuca,

Woda – strach, lęk – Nerki.

Działa to oczywiście w dwie strony. Obciążona zablokowana wątroba,lub woreczek żółciowy będą się objawiać w charakterze człowieka skłonnością do złości i gniewu.

Niedoenergetyzowana śledziona z powodu np. nieprawidłowego odżywiania doprowadzi do spowolnienia reakcji i braku koncentracji.

Możemy wykorzystać wiedzę o sobie samych, tak aby pomóc organizmowi. Nie zdajemy sobie sprawy, w jak wielkim stopniu sami uczestniczymy w powstawaniu i rozwijaniu się choroby. Im poważniejsze dolegliwości, tym większych zmian potrzebujemy, szczególnie w sferze emocjonalnej i psychicznej

Kiedy  umiemy obserwować i słuchać. Kiedy rozumiemy co nasz organizm chce nam przekazać, możemy go wspierać  na wiele sposobów.

Podstawowym narzędziem jakie na co dzień mamy do dyspozycji to nasze jedzenie. Poprzez odpowiednie odżywianie mamy ogromny wpływ na nasz nastrój, samopoczucie, odczucie zimna lub gorąca, zdrowie. Mówi się, że jedzenie powinno być lekarstwem. Niestety nam lekarstwa kojarzą się z czymś nie smacznym. Pokarmy takie jednak być nie muszą. Trzeba tylko być otwartym na eksperymenty i nowe pomysły.

Pokażę teraz powiązania pięciu podstawowych smaków z poszczególnymi przemianami.

Przemiana Drzewa – smak kwaśny ( pszenica, zielone warzywa, kwaśne jabłka, brzoskwinie, wiśnie, pigwa)

Przemiana Ognia – smak gorzki (kasza gryczana, śliwki, orzechy włoskie,kakao, czerwone wino)

Przemiana Ziemi – smak słodki (kasza jaglana, ziemniaki, marchew, dynia, migdały, jajka, masło )

Przemiana Metalu – smak ostry (ryż, ostra papryka, czosnek, wódka, kalafior, seler )

Przemiana Wody – smak słony ( fasole, karp, łosoś, krewetki, algi)

Na wschodzie przywiązuje się dużą wagę do profilaktyki, żeby jak najdłużej zachować zdrowie. W dawnych czasach lekarz chiński otrzymywał wynagrodzenie tak długo jak pacjent był zdrowy. Jeśli pacjent chorował lekarz nie otrzymywał wynagrodzenia. W czasach współczesnych niestety tak już nie jest. Wiedza ta jednak przekazywana, z pokolenia na pokolenie, przekłada się na  życie codzienne. Pokarm  jest bardzo często pierwszą formą leczenia i terapii.

Również dbałość o równowagę emocjonalną jest wpojona. Regularne uprawianie ćwiczeń wyrównujących energetykę całego organizmu (Tai chi, chi kung itp.) stanowi nieodłączny element życia mieszkańców wschodu.

Gdybyśmy chcieli rozpoznać jaki element z Teorii 5 P{przemian jest w energetycznej przewadze, w tym momencie naszego życia ( bo przecież wszystko się ciągle zmienia ) możemy poobserwować swoje emocje. Negatywne, będą wskazywać na prze energetyzowanie, obciążenie narządu z tą emocją związanego. Pozytywne w zasadzie są dobrym znakiem, powinny się jednak pojawiać w towarzystwie pozostałych zalet należących do innych Elementów. Optymizm, entuzjazm Przemiany Ognia, potrzebuje mądrości i charyzmy  Wody, żeby się po prostu nie wypalił. Wyrozumiałość i tolerancja Elementu Drewna, potrzebuje sprawiedliwości i zdyscyplinowania Metalu, bo inaczej wszystko da się jakoś wytłumaczyć i usprawiedliwić żeby nic z tym nie robić.

Po raz kolejny na prostym modelu pór roku widzimy jak bardzo nam, światu jest niezbędna równowaga w każdym aspekcie. Dlatego życie to ciągłe „balansowanie” dosłownie i w przenośni.

Myślenie w sposób holistyczny, całościowy oraz intuicyjny  to jest właśnie to co wyróżnia Medycynę chińską

PODSUMOWANIE

Pora roku	Wiosna	Lato	Późne Lato	Jesień	Zima
przemiana	drzewo	ogień	ziemia	metal	woda
narząd	Wątroba, pęcherzyk żółciowy	Serce, jelito cienkie	Śledziona, trzustka, żołądek	Płuca, jelito grube	Nerki, pęcherz moczowy
zmysł	Wzrok, oczy	Mowa,  język	Smak, wargi	Węch, nozdrza	Słuch, uszy
smak	kwaśny	gorzki	słodki	ostry	słony
kolor	zielony	Czerwony, pomarańczowy, fioletowy	Żółty, złoty, br azowy	Przeźroczysty, szary, srebrny, biały	Ciemnoni ebieski, czarny

 

Emocje negatywne

Gniew, złość, frustracja, depresja

Żądza, pośpiech, histeria, żal

Fanatyzm, zamartwianie się, nadopiekuńczość

Egoizm, perwersja, smutek, troska o przyszłość

Żądza władzy, despotyzm, strach, pesymizm, brak wiary w siebie

 

walory

Cierpliwość, otwartość, wyrozumiałość, tolerancja, zdolność adaptacji

Optymizm, ciekawość świata, entuzjazm, czysty umysł, wgląd

Samoświadomość, troskliwość, przezorność, gotowość do pomocy, skupienie

Współczucie, prawość, altruizm, sprawiedliwość, zdyscyplinowanie

Nieustraszoność odwaga, silna wola, mądrość, charyzma

 

 

PROPOZYCJE NA ZIMĘ

Sałatka z pora z orzechami włoskimi

por biała lub jasno zielona część, kilka sztuk

orzechy włoskie 1-2 garści

sok z cytryny lub ocet balsamiczny (kiedy dotkliwie odczuwamy zimno)

olej lniany, sól morska

umyty por pokroić na plasterki, wrzucić na wrzątek i gotować 1 minutę, odsączyć, ostudzić,dodać delikatnie uprażone i posiekane orzechy, szczyptę soli i łyżkę soku cytrynowego lub octu balsamicznego . Ogrzewa i wzmacnia Nerki

Wskazana zwłaszcza gdy występują poranne bóle pleców, wychłodzenie organizmu, częste oddawanie moczu.

Rozgrzewający napój zimowy

Do wrzącej wody dodaj po szczypcie cynamonu, imbiru i goździków. Gotuj 5 minut, następnie wlej trochę zimnej wody i odrobinę soku z cytryny. Wsyp kawę i gotuj 3 minuty. Odstaw z ognia, lekko przestudź. Dodaj trochę miodu i wypij z fusami.  Taka kawa rozgrzeje Nerki.