Błona śluzowa, nazywana też śluzówką, stanowi warstwę pokrywającą przewody i narządy wewnętrzne, które w największym stopniu narażone są na kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. Jest to więc jedno z miejsc atakowanych przez czynniki szkodliwe w pierwszej kolejności.

Tekst: Redakcja
Zdjęcie: pixabay.com

Nie oznacza to, że śluzówka jest bezbronna. Dzięki lokalnie działającemu układowi odpornościowemu (MALT), na który składa się tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi, zapewniona jest zarówno ochrona, jak i bariera ogólna przed wnikającymi patogenami. Kiedy ulega ona osłabieniu?

Podstawową przyczyną utraty funkcjonalności śluzówki jest proces starzenia się organizmu, są też inne okoliczności, kiedy dysfunkcja ta może się nasilać, np. u osób podatnych na infekcje i stany zapalne z powodu alergii i zaburzeń autoimmunologicznych. Także niewłaściwa dieta, współwystępujące choroby, stosowane leki, a nawet stres mogą przyczynić się do nasilenia problemu.

Suchość błon śluzowych jest dotkliwym objawem, ponieważ może pozbawić człowieka jakości życia. Problem jest poważny – błony śluzowe zajmują aż 400 metrów kwadratowych i wyściełają praktycznie każdy otwór naszego ciała: oczy, uszy, wnętrze ust i nosa, drogi oddechowe, pochwę, ujście cewki moczowej i odbyt. Stanowią też wewnętrzną część układu pokarmowego.

Rożne odcienie dyskomfortu

Jedną z sytuacji, która może prowadzić do dyskomfortu, jest suchość pochwy. Odczucie to często uważane jest za „problem menopauzy”, ale w rzeczywistości może występować też w innych grupach. Częstość występowania objawów szacuje się na ponad 40% wśród kobiet po menopauzie, co wynika z obniżania się poziomu estrogenów. Również młode kobiety mogą być dotknięte problemem suchości pochwy, która może występować podczas okresu karmienia piersią czy podczas stosowania pigułek antykoncepcyjnych lub innych leków hormonalnych.

Około 10% populacji skarży się z kolei na suchość w jamie ustnej. Może być ona skutkiem ubocznym stosowania leków, ponieważ aż 400 różnego typu preparatów może wiązać się z takim objawem. Suchość w ustach jest też znaną cechą cukrzycy, zwłaszcza jeśli nie jest dobrze kontrolowana za pomocą leków i diety. To także dość powszechna dolegliwość osób starszych, przyczyniająca się do trudności w przełykaniu (tzw. dysfagii) w tej grupie. Suchość w ustach jest również przypadłością osób, które regularnie cierpią na lęki czy znajdują się w stanach stresu – ślinianki pracują wtedy wolniej.

Dość często występuje też dyskomfort związany z suchymi oczami, który zazwyczaj postępuje wraz z wiekiem, ale zdarza się także wśród osób młodszych, które np. używają soczewek kontaktowych. Uważa się, że dłuższa ekspozycja na „niebieskie światło” ze smartfonów, ekranów komputerowych i tabletów także przyczynia się do odczuwania zespołu suchego oka. Podobnie jak w przypadku suchości w ustach, niektóre stosowane leki czy choroby mogą nasilać te objawy.

Cały artykuł przeczytasz w Mojej Harmonii Życia.