Probiotykoterapia to aktualnie bardzo popularny i chętnie poruszany przez specjalistów temat. Probiotyki dotychczas znalazły zastosowanie zarówno w aspekcie profilaktyki, jak i wspomagania leczenia wielu chorób. Na rynku dostępne są preparaty dedykowane alergikom, pacjentom z zespołem jelita nadwrażliwego, nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit oraz z zaburzeniami nastroju. I choć koncepcja probiozy znana jest od dawna, to główna jej idea jest niezmienna i aktualna do dziś.

Tekst: mgr inż. Dominika Jankowska, Centrum Medyczne Vitaimmun 

Zdjęcie: pixabay.com

Dokładniej rzecz ujmując probiotykoterapia ma na celu odtworzenie prawidłowej mikroflory jelitowej (mikroorganizmy kolonizujące przewód pokarmowy) poprzez suplementację określonych szczepów korzystnych bakterii. Jak zatem dokonać wyboru odpowiedniego probiotyku i czy istnieje preparat uniwersalny dla każdego?

Zgodnie z aktualną definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), probiotyki to żywe mikroorganizmy, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na organizm gospodarza. Możliwych do osiągniecia za pomocą odpowiednio dobranej probiotykoterapii benefitów jest wiele, jednak koniecznie wymienić należy:

• regulację układu immunologicznego – prawie 80% komórek odpornościowych zlokalizowanych jest w przewodzie pokarmowym. Bakterie jelitowe prowadzą swoisty „trening” zlokalizowanej w jelicie odporności, dzięki czemu sprzyjają prawidłowej pracy układu immunologicznego;
• poprawę procesu trawienia – bakterie probiotyczne produkują enzymy trawienne, które ułatwiają procesy rozkładu spożywanych pokarmów;
• regulację perystaltyki jelitowej, co jest szczególnie istotne u pacjentów z zaburzeniami funkcjonowania przewodu pokarmowego (biegunki, zaparcia, wzdęcia i inne);
• eliminację i hamowanie wzrostu mikroorganizmów patogennych, na drodze konkurencji o miejsca receptorowe oraz wytwarzania metabolitów o aktywności przeciwbakteryjnej;
• regenerację nabłonka jelita – produkcja krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (kwas masłowy, propionowy i inne) i innych substancji o charakterze cytoprotekcyjnym;
• wytwarzanie prozdrowotnych metabolitów i witamin z grupy B (pirydoksyna, tiamina, ryboflawina) i K.

Istotne jest jednak, aby wybrany preparat dostosowany był do indywidualnych potrzeb pacjenta, uwzględniał profil ekosystemu jelitowego, ale również współistniejące jednostki chorobowe. Różnorodność każdego z nas powoduje jednak, że dobór odpowiedniego probiotyku w niektórych przypadkach może stanowić nie lada wyzwanie.

Czym zatem kierować się przy wyborze probiotyku?

W pierwszej kolejności zweryfikować należy, czy dany preparat rzeczywiście zawiera szczep bakterii probiotycznych. W tym miejscu warto zaznaczyć, iż aby szczep bakteryjny uznać za probiotyczny, musi on spełniać określone kryteria.Pierwszym z nich jest fakt, że wszystkie probiotyki muszą posiadać udokumentowany klinicznie korzystny pływ na zdrowie człowieka. Kolejnym jest pełna identyfikacja fenotypowa i genotypowa.

Każda bakteria probiotyczna musi mieć potwierdzoną przynależność do określonego gatunku i szczepu bakterii, wpływających na poprawę stanu zdrowia. Nie wszystkie bakterie fermentacji mlekowej są probiotykami, bowiem nie wszystkie szczepy wywołują w organizmie człowieka jednakowy efekt prozdrowotny. Właściwości probiotyczne bakterii są cechą określonego szczepu (biotypu) danego gatunku. Korzystne właściwości są szczepozależne, tzn. właściwe dla jednego, wyselekcjonowanego szczepu bakterii.

Kolejnym kryterium jest ludzkie pochodzenie i potwierdzone bezpieczeństwo stosowania. Wszystkie szczepy stosowane w probiotykach muszą spełniać kryteria GRAS, czyli być generalnie uznane za bezpieczne (ang. Generally Recognized as Safe). Co więcej, probiotyki muszą zachować żywotność i aktywność w przewodzie pokarmowym, wykazując tym samym wysoką oporność na enzymy trawienne, kwas żołądkowy i żółć, co umożliwia przeżycie w tych warunkach. Ostatnim kryterium bez wątpienia jest zdolność adhezji do nabłonka jelitowego i czasowej kolonizacji przewodu pokarmowego, co gwarantuje skuteczne wzmocnienie i odbudowę ekosystemu jelitowego.

To tylko fragment artykułu. Cały przeczytasz w najnowszym numerze Mojej Harmonii Życia.

Kliknij i sprawdź!